Бу күннэргэ Кэбээйи нэһилиэгэр үтүөнү түстүүр аналлаах «Россия эмчиттэрин конфедерацията» түмсүү норуот эмчиттэрэ анал дьайыыга сылдьар буойун уолаттарбыт чугас дьоннорун эмтээри, ыраастаары ыраах сиринэн эргийэн үлэлээн аастылар. Күнтэн тэһииннээх үтүө санаалаах кимнээхтэрий диэтэххэ, Россия норуодунай эмчиттэрин сойууһун Саха сиринээҕи салаатын бэрэссэдээтэлэ, норуот эмчитэ, алгысчыт Вероника Николаевна Семенова — Хомусчаана, бу түмсүү чилиэттэрэ,норуот эмтээһинин туйгуннара Сардаана Николаевна Гаврильева– Ил Эйэ, Андрей Васильевич Константинов.
Маннык үтүө соругу толорорго бары кыаҕын аныырга анаммыт анал байыаннай дьайыыга сылдьар уолаттар дьоннорун кытта үлэлэһэр куратор Ирина Олеговна Попованы көрсөммүн кэпсэттим:
«Норуот эмчиттэрин Кэбээйи бөһүөлэгэр улууспут биир баар—суох, «дойдум дьонугар үтүөнү оҥорбут киһи» диэн санаанан үлэлиир, сүүрэр-көтөр общественницабыт, волонтербут Светлана Алексеевна Жиркова тыл көтөҕөн, ону биһиги үөрүүнэн ылынаммыт үлэлээн бардылар. Кэбээйитээҕи врачебнай амбулаторияҕа ыалдьыттарбытын түһэрэн, онно эмтиир хостору бэлэмнээбиттэрэ. Эмчиттэр «Сайдам” норуот айымньытын дьиэтигэр анал дьайыы уолаттарын чугас дьонун кытта көрсүһэн, бэсиэдэлэһэн, арчыланыыттан саҕаланна. Норуот эмчиттэрэ массаж араас көрүҥүн, илбийии, түөннээһин, хааннааһынньымаларын туттан анал дьайыыга сылдьар уолаттарбыт төрөппүттэрин, кэргэттэрин, оҕолорун, чугас дьоннорун буор-босхо эмтээн—томтоон, ыраастаан, сиэри—туому толору туттан, дьоммутугар-сэргэбитигэр күүстээх эрэли саҕардыы үлэлээтилэр.
Дьоммут-сэргэбит олус чэпчээн, санаалара көнньүөрэн эмчиттэргэ махтанан, нэһилиэкпит дьаһалтатын аатыттан үтүөнү саҕар дьоннорбутугар махтал тыллары анаан, бэлэхтээн атаардыбыт».
Ирина Олеговна кэпсииринэн, эмчиттэр кэлиэхтэриттэн анал дьайыыга сылдьар уолаттар дьонноро кэлбит дьоннору көрсөн, сахалыы астаан-үөллээн аһатан, күндүлээн, маанылаан атаарбыттар. Олохтоох дьаһалта (баһылык И.И. Левин) эмчиттэр ыраахтан кэлэр-барар борогуоннарын уйунан, бөһүөлэк иһигэр дьиэннэн сылдьан эмтээһини өйөөн төттөрү-таары сырыыны уйунан күүскэ көмөлөспүт. Кэбээйитээҕи врачебнай амбулатория (кылаабынай быраас З.С. Полятинская, улуус кылаабынай бырааһа Д.В. Варфоломеева) бу үтүө хамсааһыҥҥа көмөлөрө ураты истиҥин Ирина Олеговна бэлиэтээтэ.
“Эмчиттэрбитин күүстээх үлэлэрин кэнниттэн кыраайы үөрэтэр түмэлбитигэр сырытыннаран туох дьонноох, туох дьарыктаах ураты нэһилиэк буоларбытын көрдөрдүбүт, билиһиннэрдибит. Бу кэлэн барыылара чахчы туһалааҕын, муҥура биллибэт махталлааҕын билиннибит”, — диэн Ирина Олеговна кэпсээнин түмүктүүр уонна эмчиттэр билинии суруктарынан сонуммун түмүктүүбүн:
Кэрэ мааны айылҕалаах, үтүө дьонноох сэргэлээх, Ытык Мааны Кэбээйи сиригэр Ийэлии истиҥник көрсүбүккүтүгэр, күн уотун сардаҥатын үөрэ ыспыккытыгар, сайа охсор ыраас салгыҥҥытынан сылаастык кууспуккутугар барыгытыгар махтанабыт. Үтүө сыһыаҥҥыт, минньигэс тотоойу аскыт иһин, олох кытаатан эрдийэн, төбөҕүтүн өрө көтөҕөн, дьоһуннук дьоллоохтук олоруҥ. Бэйэ—бэйэҕитин өйөнсөн, көмөлөһөн дьоммут баҕа санааларын толорон иллээхтик эйэлээхтик, кинилэри хомоппот курдук чэгиэнник—чэбдиктик, хас биир саллаат Герой, ону умнубакка кинилэр ааттарын үйэтитэн үтүө өйдөбүлү үөскэтэн кэнчээри ыччаттары дьоһуннук иитэн улаатыннарыҥ. Барыгытыгар ситиһиини, эйэлээх олоҕу, кытаанах доруобуйаны баҕарабыт».
Татьяна Максимова-Лазарева