Быйыл Айыыһыт сылын көрсө Мукучубут нэһилиэгин олохтоох депутаттарын өйөбүллэринэн «Дайан» сынньалаҥ киинигэр П.А.Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, Россия үтүөлээх артыыһа, Саха сирин норуодунай артыыһа Анатолий Павлович Николаев аата иҥэриллэрин бары үөрэ истибиппит.
Онтон Дьөһөгөй ыйа үүнүүтэ нэһилиэкпит дьоно-сэргэтэ Саха тыйаатыра испэктээк көрдөрө кэлэрин истэн сүргэтэ көтөҕүллэн долгуйуу, кэтэһии саҕаламмыта. Дьэ күүтүүлээх күммүт кулун тутар 17 күнүгэр тыйаатырбыт бөлөҕүн алгыстаах алаадьынан айах тутан, Арчыбыт дьиэтигэр итии чэйдээх, минньигэс собо миининэн күндүлээн көрүстүбүт. Тапталлаах артыыстарбытын өр кэм кэнниттэн көрсөн атах тэпсэн олорон ирэ-хоро кэпсэттибит, сынньанар сирдэрин, сөптөөх усулуобуйаны тэрийдибит.
Киэһэ испэктээк иннинэ үөрүүлээх, долгутуулаах түгэммит тосхойдо. Анал аат иҥэриллэр стендэтин, нэһилиэкпит килбэйэр киинигэр турар, күнү-түүнү аахсыбакка тигинэччи үлэлии олорор кулууппутун иилээн-саҕалаан үлэлэтэр сатабыллаах салайааччы Каролина Борисовна Кудрина уонна норуодунай артыыс Анатолий Павлович Николаев арыйдылар. Ытыктыыр, тумус туттар киһибит Анатолий Павлович аатынан «Дайан» норуот айымньытын дьиэтэ буолар умнуллубат түгэнин Мукучубут олохтоохторо, ыалдьыттара уруйунан-айхалынан бигэргэтэн биэрдилэр. Анаммыт стендэ чаҕылхай уотунан угуйардыы сандаара сырдаатын кытта, ытыс хабыллар тыаһа, ураа хаһыы ньиргийэ түстэ. «Мукучу нэһилиэгэ» тыа сэлиэнньэтин баһылыга Н.И.Левин эҕэрдэтин анаата, Анатолий Павлович махталын, салҕыы тыйаатыры кытта ситимнээх үлэ барарын толкуйдуохпут диэн харда тылын эттэ.
Бу үөрүү долгунугар уйдаран сырдык саалаҕа толору көрөөччүлээх «Сарсыарда. Уу-чуумпуга…» испэктээк саҕаланна.
Көрөөччүлэр биир тыынынан артыыстары кытта сыанаҕа буолар көстүүнү тэҥҥэ үллэстэ олордулар. Билиҥҥи кэмҥэ сытыытык турар ис хоһоонноох туруорууну көрөөччү ис сүрэҕиттэн ылынна уонна хас биирдии артыыска ытыс тыаһын харыстаабакка бэлэхтээтэ. Испэктээк кэннэ нэһилиэк дьоно бэлиэ күнү үйэтитэн уопсай хаартыскаҕа хатаатылар.
Таптыыр артыыстарын, доҕотторун, үөлээннээхтэрин, биир дойдулаахтарын көрөн дуоһуйа сынньаммыт көрөөччү сирэйдиин сырдаан, дууһалыын чэпчээн, сүргэтэ көтөҕүллэн, махтанан тарҕаста. Дьикти көстүбэт утаҕынан ситимнэнэн тыйаатыр абылыыр, сомоҕолуур күүстээҕин бу маннык түгэҥҥэ чахчы итэҕэйэҕин. Саха тыллаах бары таптыыр, сүгүрүйэр артыыстарыгар ону тэҥэ ытыктыыр убайбытыгар Анатолий Павловичка кэһии гынан куулунан собо утары ууннубут. Биллэн турар харах далыгар сылдьар күндү дьоммутугар саха омуга, төрүт тылбыт сүппэтин туһугар сыралаах үлэлэригэр чэгиэн туругу, бигэ тирэҕи баҕара хааллыбыт. Күн күүһүнэн көмүскэнэн, айыы сарыалынан алҕанан, түөрт өттүлэриттэн харысхаллаах буоллуннар диэн баҕа санаабытын анаатыбыт.
Вера Прокопьева, Мукучу