Сииттэҕэ тыа хаһаайыстыбатын сайыннарар инниттэн

Сииттэбит нэһилиэгэр тыа хаһаайыстыбатын тутан олорор ыал аҕыйаҕа суохтар. Билигин сибиэһэй үрүҥ аһы, эти дэлэтэр эппиэттээх кэмнэр, дьэ тоҕо анньан кэллилэр.

Ол чэрчитинэн былырыын олохтоох дьаһалта баһылыга Семен Тимофеев көҕүлээһининэн, Марианна Семеновна Захарованы зоотехник идэтигэр үөрэнэ сылдьарынан, нэһилиэккэ элбэх сүөһүнү-аһы тутан олороллорун учуоттаан, техник осеменатор курсугар үөрэммитин, икки өттүттэн кэпсэтэн, ырытыһан, сүбэлэһэн бараннар, сиэмэннэн буоһатыы үлэтэ барыан сөптөөҕүн учуоттаан, суһаллык дьаһал ылыммыттара. Семен Тимофеевич уһаппакка-тэниппэккэ контактарын булан, кэпсэтэ охсон, саас кулун тутар ыйга, Сииттэбит нэһилиэгэр СР ГБУ «Сахаагроплемтан» искусственнай сиэмэлээһин отдел начальнигын эбээһинэһин толоорооччу Татьяна Андреевна Протопопованы көрдөһөн аҕалан, нэһилиэк сүөһүлэрин көрөн-истэн, сүбэлээн-амалаан, ынаҕы искусственнайдык буоһатыыга киириини тэрийэргэ практическай көмөлөрү оҥорбутунан барбыта.
Сонун инновационнай технологиялары олоххо киллэриини, УЗИ, эндоскоп курдук аппараттары туһаныахха сөптөөҕүн, практически ынах сүөһүнү сиэмэлээһини толору көрдөрдөрбүтэ. Сүөһүлээх ыаллары, хотоннорун кэрийэ сылдьан көрбүтэ-истибитэ, толору үөрэппитэ. Хайдах сүөһүнү иитэр барыстааҕын уонна ханнык сүөһүнү племсулууспа нөҥүө ыытылларын кэпсээбитэ, онно кэтэх хаһаайыстыбалаах дьоннор олус көхтөөхтүк кыттыбыттара. Ону таһынан улууспут араас нэһилиэктэриттэн кэлэн эмиэ билсэн, көрөн-истэн, наадалаах семинарга сылдьан барбыттара.
Ол курдук, Татьяна Захаровна Кривошапкина — специалист с/х, Валентина Семеновна Горохова — ветфельдшер Батамайтан, ветфельдшер Сиэгэн-Күөлтэн Римма Алексеевна Жиркова, Куокуйтан б/х баһылыга Кондакова Матрена Иннокентьевна, Семёнова Валентина Иннокентьевна ветеринар, Чагдаттан ЛПХ Федоров Виктор Викторович ону тэҥэ олохтоох ветврач Мичил Павлович Винокуров уонна т/х специалиһа Дмитрий Петрович Колмогоров кыттыыны ылбыттара. Нэһилиэкпитигэр хороҕор муостааҕы сөбүлээн иитэр дьиэ кэргэттэрбит, ИП ГКФХ Васильева Матрена Лазарьевна хаһаайыстыбатыгар, кэтэх хаһаайыстыбаларга, Сивцева Марианна Семеновнаҕа, Захаров Николай Петровичка, Новгородов Николай Дмитриевичка, Гоголев Владислав Николаевичка, Тимофеев Тимофей Семеновичка, Степанов Прокопий Петровичка уонна Васильев Семен Гаврильевичтаахха сылдьыбыттара. Бу туһунан сиһилии Марианна Захарова бу курдук кэпсээтэ, билиһиннэрдэ:
— Практическай үөрэххэ ынах сүөһүнү буоһатыыга «Аргыс» племенной симментал оҕус материалын, «Апрелька»- диэн ИП ГКФХ Васильева М.Л. ынаҕар уонна ЛПХ Новгородов Николай Дмитриевич «Весна» диэн ынаҕар туһаммыппыт, сиэмэлээһини мин бэйэм оҥорбутум. Материалы микроскобунан көрүүгэ активнайдар диэн билбиппит. Сорох ынахтарбыт кыратык куоттаран бэлэмэ суохтара биллибитэ.
Ол кэнниттэн кулун тутар бүтүүтэ техник осеменатор чемодана уонна сосуд Дьюара аҕалбыта. Хомойуох иһин ГБУ «Сахаагроплемтан» кэлбит иһит брактаах буолан кэлбит сиэмэ туттуллубатаҕа. Ыам ыйыгар онно үлэлиир однокурсникпын кэпсэтэн вертолетунан ыыттарбытым. «Семинар» диэн ааттаах симментал оҕус материалын ыыппыта.
Онтон ол сиэмэттэн буоһатыыга биллэрии таһаарбытым. Ким да биллибэтэҕэ, ИП ГКФХ Васильева М.Л. ынахтарын «Сарбынньа»,»Марта»,»Ньургуһун», «Күөрэгэй» ынахтарын бэс ыйыгар туруорбутум. Күөрэгэй, Ньургуһун аһыы окко өлбүттэрэ. Бу икки ынахпын кулун тутар ыйга күүтэбин.
Практическай үөрэх кэмигэр Новгородов Николай Дмитриевич «Весна» диэн ынаҕа буоһаммытын билбиппит.
2024 с. плановай үлэнэн ГБУ Сахаагроплемтан Т.А. Протопопова кэлэн УЗИ-2 аппаракка көрбүтэ.
Ынахтар сроктара сөпкө түбэһэн иһэллэрин билэн үөрбүппүт.
2025 с. саҥатыгар бу ый тохсунньу 10 күнүгэр күүтүүлээх «Весна» диэн ынахпыт төрөөбүтэ, оҕото оҕус.
Түгэнинэн туһанан нэһилиэкпит аҕа баһылыгар Семен Тимофеевич Тимофеевка, ГБУ РС(Я) «Сахаагроплемы» кытта кэпсэтэн, атын улууска үлэлии бараары сылдьар, Татьяна Андреевнаны аҕалан, улууспут хас да нэһилиэктэртэн интэриэһиргиир техник осеменатор буолуон баҕалаах дьону көҕүлээбитигэр уонна нэһилиэгин сүөһүлэрин көрдөрөн-иһитиннэрэн, сүбэлэтэн-амалатан, үөрэттэрбитигэр истиҥ махталбын биллэрэбин. Инникитин өссө салгыы тутуһан үлэлиэхпит, хамсыахпыт диэн эрэлим улахан.

Марианна Сивцева