Сииттэбит нэьилиэгэр 2019 сылтан биир дойдулаахпытыгар, буойун, суруйааччы, Тимофей Сметаниҥҥа өлбөт — сүппэт айымньыларыгар анаан, олохтоох библиотека сэбиэдиссэйэ Мария Обутова уонна «Алаһа» эбээлэр түмсүүлэрин салайааччыта Мотрена Васильева анал проект толкуйдаан, күн бүгүнүгэр дылы тэрээһини көҕүлээн ыыталлара, элбэх киһи сэҥээритин ылар.
Бу дириҥ ис хоһоонноох проект эдэр ыччаттарбытыгар, кэлэр кэнчээрилэрбитигэр үтүө холобур буолара чуолкай. Буойун, суруйааччы, Тимофей Сметанин 1938 сыллаахха Сииттэҕэ пионер баһаатайынан үлэлээн ааспытын туоһулуур дөкүмүөнү улууспут убаастанар краеведа Иванова Роза Андреевна архыыптан булан, нэһилиэк краеведыгар, учууталыгар Анна Сивцеваҕа тиксэрбит. Дьэ бу күнтэн ыла дириҥ үөрэтии, чинчийии түмүгүнэн, барыта толору бигэргэнэн, Тимофей Сметанин үлэлээн ааспыт сиригэр, мэҥэ таас үөрүүлээх арыллыыта буолан ааспыта.
Сииттэбит сиригэр, бу күннэргэ, Тимофей Сметанин 105 сааһын уонна Улуу Кыайыы 80 сылын көрсө киэҥ хабааннаах тэрээһин буолан ааста. Ол чэрчитинэн, суруйааччы мэҥэ тааһыгар Сииттэбит орто оскуолатын учуутала, краеведа Анна Сивцева тэрээһин ыалдьыттарыгар, үөрэнээччилэригэр, мэҥэ таас суолтата дириҥин, турар миэстэтин туһунан кылгастык сырдатта, билиһиннэрдэ. Кэлбит ыалдьыттар бары тыыннаах сибэкки дьөрбөтүн кэриэстээн уурдулар. Арыылаах алаадьыннан айах тутан, убаастыыр эбээлэр түмсүүлэрэ сиэр — туом толордулар. Көҥүл ылан, аһатан — сиэтэн баран, тэрээһиммит тутаах чааһа дьэ саҕаланна. Тимофей Сметанин кылгас олорор олоҕор айан хаалларбыт, чаҕылхай хоһооннорун, остуоруйаларын, ырыа буолбут хоһооннорун тэрилтэннэн үллэстэн, доргуччу ааҕан, кыттыбыттарын туоһулуур анал сертификаттары туттулар. Кыра кылааска үөрэнэ сылдьан үөрэппит «Эһэ» туһунан остуоруйаны, күн бүгүнүгэр дылы өйүгэр тута сылдьар Анна Сивцева олус итэҕэтиилээхтик ааҕан, кэлбит дьон ытыстарын тыаһын бэлэх гынан тутта. Сииттэ орто оскуолатын үөрэнээччилэрэ 8, 9 кылаастар, суруйааччы хоһооннорун олус истиҥник аахтылар. «Алаһа» эбээлэр кулууптара «Кыыс ырыата» ырыатын толордулар, хоһооннорун аахтылар. Сииттэ орто оскуолатын директора Андрей Новгородов «Бу Лена» ырыатын олус истиҥник толордо. Сииттэбит оскуолатын учууталлара, култуура үлэһиттэрэ тэрээһиммитигэр көхтөөх кыттыыны ыллылар.
Тэрээһиҥҥэ Мария Обутова викторина бэлэмнээн, курэх ыытта. Кыайыылааҕынан Тимофей Сметанин чугас, хаан — уруу аймаҕа Надя Сметанина буолла. Тэрээһиммит саамай кырачаан кыттааччыта Надя Сметанина «Куоска» олоҥхону ис сүрэҕиттэн долгуйан туран, дорҕоонноохтук аахта. Мила Попова дьиэрэйэр кэрэ куолаһынан «Манчаары» ырыатын иэйиилээхтик толордо. Тэрээһин бүтүүтэ оскуола коллектива — Ольга Левина, Сардана Обутова, Анна Сивцева, Андрей Новгородов түөрт строкалаах хоһоону күһүн тематыгар айа охсорго күрэх тэрийдилэр. Бастакы миэстэни — Надя Ермолаева, иккис миэстэни — Мотрена Васильева, үһүс миэстэни Татьяна Герасимова ылыахтарын ыллылар. Улахан, суолталаах тэрээһини иилээн — саҕалаан ыыттылар — олохтоох библиотека сэбиэдиссэйэ Мария Обутова уонна Сииттэ орто оскуолатын учуутала Мария Яковлева.
Марианна Сивцева